การเลือกผู้นำที่เหมาะสม

20 May 2011

มีหนังสือของต่างประเทศเล่มหนึ่งที่ออกมาในช่วงเวลานี้ที่ถือว่าเหมาะสมในช่วงเวลาทั้งสำหรับเมืองไทยและต่างประเทศ นั้นคือหนังสือชื่อ Why Are We Bad At Picking Good Leaders? หรือถ้าแปลเป็นไทยก็คือ ทำไมเราถึงแย่ในการเลือกผู้นำที่ดี? หนังสือเล่มนี้เขียนขึ้นโดย Jeffrey Cohn และ Jay Moran สาเหตุที่ผมบอกว่าเหมาะสมในช่วงเวลาปัจจุบัน ก็เนื่องจากในสหรัฐเองก็เริ่มเข้าสู่ช่วงเวลาของการเตรียมพร้อมสำหรับการเลือกตั้งประธานาธิบดีใหม่ เริ่มมีการเปิดตัวผู้สมัครหลายๆ คน สำหรับในประเทศไทยนั้นยิ่งไม่ต้องพูดครับ กำลังดุเดือดเผ็ดมันสำหรับการเลือกตั้ง และพรรคการเมืองใหญ่แต่ละพรรคก็มีความชัดเจนว่าจะให้ใครเป็นนายกรัฐมนตรีถ้าตนเองได้รับเสียงข้างมาก

ท่านผู้อ่านสังเกตซิครับว่าหลายครั้งหลายสถานการณ์ที่เรามักจะบ่นเกี่ยวกับผู้นำของเรา และเราอยากจะให้ผู้นำที่ไม่ได้เรื่องเหล่านั้นรีบพ้นตำแหน่งหรือออกจากองค์กรโดยเร็ว แต่เราก็ต้องย้อนกลับมาถามตัวเรานะครับว่าใครเป็นผู้สรรหาหรือเลือกผู้นำคนนั้นมาตั้งแต่ต้น ก็ส่วนใหญ่มักจะมาจากคนในองค์กร หรือ ในประเทศ หรือ บอร์ด หรือ คณะกรรมการสรรหา ซึ่งก็ทำให้มีคำถามต่อไปครับว่า ทำไมเราถึงเลือกผู้นำที่ผิด?

ความผิดพลาดที่เกิดขึ้นโดยส่วนใหญ่นั้นเนื่องจากเวลาเราจะเลือกหรือหาผู้นำ เรามักจะพิจาณาจากเกณฑ์หรือปัจจัยที่ผิดพลาด แทนที่เราจะตัดสินหรือดูจากสิ่งที่ควรจะเป็น เรากลับดูจากสิ่งที่ไม่ใช่คุณสมบัติที่ดีของผู้นำ ในหนังสือเล่มดังกล่าวเขาเขียนไว้อย่างชัดเจนเหมือนกันนะครับว่าหลายๆ ครั้ง เรามักจะหลงติดไปในกับดักของการเลือกผู้นำที่พูดเก่ง บุคลิกภาพดี หน้าตาดี มีรังสีแผ่ออกมา เหมือนกับว่าเราอยากจะเลือกดาราดังมาเป็นผู้นำ ซึ่งคุณสมบัติต่างๆ ข้างต้นอาจจะเป็นคุณสมบัติคนละประการกับการเป็นผู้นำที่ดีก็ได้นะครับ

ผู้เขียนหนังสือทั้งสองคน ทำงานเกี่ยวกับเรื่องของ Succession Plan และการประเมินผู้บริหารมาตลอด โดยในหนังสือเล่มดังกล่าว ทั้งสองคนได้เสนอคุณลักษณะ 7 ประการที่จะนำไปสู่การเป็นผู้นำที่ประสบความสำเร็จ โดยทั้งคู่เตือนว่าคุณสมบัติทั้งเจ็ดประการนั้น จะต้องพิจารณาร่วมกัน ถ้าปัจจัยข้อใดข้อหนึ่งขาดหายไปก็อาจจะทำให้กลายเป็นผู้นำที่ล้มเหลวได้ เรามาดูกันนะครับว่าคุณสมบัติที่สำคัญเจ็ดประการของผู้นำที่ควรจะมีคืออะไรบ้าง และเราก็สามารถใช้คุณสมบัติทั้งเจ็ดประการในการคัดเลือกหรือแสวงหาผู้นำที่ดีสำหรับเราได้

1. Integrity ที่อาจจะแปลเป็นไทยว่าความซื่อสัตย์นะครับ โดยเจ้า Integrity นั้นถือเป็นคุณสมบัติพื้นฐานของผู้ที่จะเป็นผู้นำทุกคนเลยครับ และเมื่อผู้นำมี Integrity แล้ว คุณสมบัติในข้อนี้ก็จะกลายเป็นมาพื้นฐานที่สำคัญสำหรับคุณสมบัติในข้ออื่นๆ ครับ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง การมี Integrity จะทำให้เกิดความเชื่อถือและไว้วางใจ จากเพื่อนร่วมงานและผู้ใต้บังคับบัญชา
2. Empathy หรือความเข้าอกเข้าใจต่ออารมณ์และความรู้สึกของผู้อื่น และยิ่งเมื่อผสมผสานกับ Integrity แล้วจะยิ่งทำให้คนรอบข้างเกิดความไว้วางใจ การมีคุณสมบัติของ Empathy นั้นจะทำให้ผู้ตามเกิดความรู้สึกว่าผู้ที่เป็นผู้นำมีความเอาใจใส่ หรือ สนใจต่อความต้องการของผู้ใต้บังคับบัญชา และนำไปสู่แรงจูงใจในการทำงาน
3. Emotional Intelligence หรือความฉลาดทางอารมณ์ ซึ่งจะครอบคลุมทั้งความสามารถในการรับรู้ต่อสิ่งต่างๆ ที่เกิดขึ้น ความสามารถในการควบคุมอารมณ์ตนเองในสถานการณ์ต่างๆ การรู้จักและเข้าใจตนเอง และจากความรู้จักและเข้าใจตนเองก็จะสามารถนำไปสู่การพัฒนาตนเองได้
4. Vision เป็นคำที่ใช้กันอย่างมากมาย แต่ก็ยังเป็นสิ่งที่มีความสำคัญสำหรับผู้นำทุกคน เนื่องจากผู้นำที่มีวิสัยทัศน์ที่ดีย่อมจะช่วยทำให้เกิดทิศทางในการทำงานที่ชัดเจนสำหรับทุกคนในองค์กร
5. Judgement ที่ดีย่อมนำไปสู่การตัดสินใจที่ดี การจะมีความสามารถในด้าน Judgement ที่ดีนั้น ผู้นำจะต้องเห็นภาพรวมทั้งหมด สามารถมุ่งเน้นไปในส่วนหรือประเด็นที่สำคัญ และที่สำคัญคือจะต้องสามารถนำไปสู่การตัดสินใจได้
6. Courage หรือความกล้า เนื่องจากในการทำงานทุกครั้งย่อมจะหนีไม่พ้นที่จะมีความขัดแย้งเกิดขึ้น ผู้นำที่ดีจะต้องกล้าที่จะเผชิญกับความขัดแย้ง อีกทั้งกล้าที่จะตัดสินใจและสิ่งที่ถูกต้องท่ามกลางความขัดแย้ง
7. Passion ซึ่งอาจจะแปลว่าความปราถนา หรือ ความมุ่งมั่น ซึ่งถือเป็นปัจจัยสำคัญเนื่องจากทำให้ผู้นำเกิดพลังงานในทางบวกในการทำงาน อีกทั้งยังเป็นตัวกระตุ้นอย่างดีในการจูงใจผู้ใต้บังคับบัญชา 

จากคุณสมบัติเบื้องต้นทั้งเจ็ดประการ ท่านผู้อ่านก็ลองดูนะครับ เผื่อจะสามารถนำไปใช้ในการเลือกผู้นำที่ดีได้