21 April 2010

สมัยยังเริ่มสนใจศึกษาทางด้านการบริหารจัดการใหม่ๆ ผมจำได้ว่าครูบาอาจารย์ในสมัยก่อนท่านจะบอกว่าผู้นำคือผู้ที่ต้องทำการตัดสินใจ และผู้นำถูกจ้างเข้ามาเพื่อให้ทำการตัดสินใจ จนกระทั่งมาทำงานและมาสอนทางด้านการบริหารจัดการเองก็ยังจำคำพูดสองประโยคนั้นมาได้ตลอดแล้วก็คอยสังเกตท่านผู้นำและผู้บริหารต่างๆ ว่าการตัดสินใจของผู้นำเป็นอย่างไร และ ผู้นำแต่ละคนมีรูปแบบในการตัดสินใจอย่างไรบ้าง

            สิ่งที่น่าสนใจก็คือผู้นำแต่ละท่านนั้นจะมีรูปแบบและวิธีการในการตัดสินใจที่แตกต่างกัน โดยความแตกต่างในรูปแบบและวิธีการในการตัดสินใจของบุคคลแต่ละคนนั้นก็มาจากพื้นฐาน บุคลิกภาพ วัฒนธรรมที่แตกต่างกัน ซึ่งคงจะไม่สามารถบอกได้นะครับว่าการตัดสินใจในรูปแบบและวิธีการใดจะดีที่สุด ตัวอย่างหนึ่งของความแตกต่างในการตัดสินใจของผู้บริหารคือ จะมีผู้บริหารบางท่านที่ชอบรอให้ข้อมูลครบถ้วนแล้วจึงตัดสินใจ ในขณะเดียวกันก็มีผู้บริหารบางส่วนที่ไม่ได้สนใจความสมบูรณ์ของข้อมูล แต่ให้ความสำคัญกับเวลาที่เหมาะสมมากกว่า

            ท่านผู้อ่านอาจจะพบเจอผู้บริหารจำนวนหนึ่งที่ชอบตัดสินใจโดยมีข้อมูลที่ครบถ้วนและเหมาะสมก่อน โดยผู้บริหารประเภทนี้จะรับฟังข้อมูลจากด้านต่างๆ อย่างถี่ถ้วน มีการสอบถามความคิดเห็นของบุคคลรอบๆ ด้านที่เกี่ยวข้อง และรอจนข้อมูลครบแล้วค่อยทำการตัดสินใจ โดยผู้บริหารที่นิยมตัดสินใจ โดยมีความครบถ้วนของข้อมูลต่างๆ นั้น จะเป็นกลุ่มที่มีการป้องกันและเตรียมพร้อมสำหรับความเสี่ยงต่างๆ ได้ดี นั้นคือจะรอจนข้อมูลครบ หรือ บุคคลรอบข้างได้ให้ความเห็นกันหมดแล้วจึงทำการตัดสินใจ หลายครั้งที่พบเจอผู้บริหารในลักษณะนี้แล้วก็รู้สึกเหมือนกันว่าทำไมถึงไม่ทำการตัดสินใจเสียที มัวแต่รีๆ รอๆ ฟังความเห็นหรือข้อมูลทั้งหมดก่อน แต่ก็พบว่าผู้บริหารที่มีแนวทางในการตัดสินใจในรูปแบบนี้ จะเกิดความเสี่ยงหรือมีความผิดพลาดที่น้อยกว่าผู้บริหารที่ตัดสินใจในอีกรูปแบบหนึ่ง

            สำหรับผู้บริหารที่มีการตัดสินใจที่รวดเร็วและฉับไว อีกทั้งทันต่อสถานการณ์นั้น จะมีรูปแบบอีกลักษณะหนึ่ง นั้นคือจะมีข้อมูลบางส่วนหรือไม่ครบถ้วนสมบูรณ์ทั้งหมด แต่จะเน้นเรื่องของการตัดสินใจที่รวดเร็ว โดยผู้บริหารประเภทนี้จะไม่รอรับฟังความคิดเห็นของทุกคน หรือ จะไม่รอให้มีข้อมูลครบถ้วนก่อนแล้วตัดสินใจ แต่จะทำการตัดสินใจในช่วงเวลาที่เหมาะสม บางครั้งผู้บริหารที่ตัดสินใจในลักษณะนี้ก็จะตัดสินใจอย่างรวดเร็ว แต่บางครั้งก็ดูเหมือนว่าผู้บริหารประเภทนี้จะไม่ตัดสินใจเสียที เท่าที่สัมผัสมาผู้บริหารเหล่านี้เขาไม่ได้เน้นที่ความฉับไวอย่างเดียวครับ แต่การตัดสินใจของผู้บริหารเหล่านี้จะขึ้นอยู่กับช่วงเวลาด้วย ในบางสถานการณ์ที่ต้องตัดสินใจเร็ว ก็สามารถทำได้ แต่ในบางครั้งการตัดสินใจไม่จำเป็นต้องรวดเร็ว พวกเขาก็ชอบที่ชะลอการตัดสินใจจนกระทั่งถึงเวลาที่ต้องตัดสินใจ เรียกได้ว่าเน้นการตัดสินใจที่เหมาะกับช่วงเวลามากกว่าความเร็วเพียงอย่างเดียว

            ผมเองจะพบผู้บริหารที่มีการตัดสินใจในรูปแบบหลังมากขึ้นทุกขณะ ทั้งนี้อาจจะเนื่องเพราะสถานการณ์ต่างๆ ในปัจจุบันที่ผู้บริหารต้องทำการตัดสินใจให้เหมาะสมกับเวลามากขึ้น และถ้าขืนรอให้ข้อมูลต่างสมบูรณ์หรือมัวแต่ถามผู้ที่เกี่ยวข้องทุกคน กว่าจะตัดสินใจได้ก็จะช้าและไม่ทันต่อสถานการณ์ที่เกิดขึ้น อย่างไรก็ตามการตัดสินใจให้ทันต่อเวลานั้น ผู้บริหารก็ต้องยอมรับว่ามีความเสี่ยงเกิดขึ้นสูงพอสมควร เนื่องจากความไม่พร้อมของข้อมูล ผู้บริหารที่จะตัดสินใจในลักษณะนี้ต้องเป็นผู้บริหารที่รับความเสี่ยงและพร้อมที่จะเผชิญความเสี่ยงได้ดีพอสมควร อีกทั้งควรจะทำงานอยู่ในองค์กรที่ยอมรับและพร้อมที่จะเรียนรู้จากความผิดพลาดที่เกิดขึ้น เพราะการตัดสินใจโดยข้อมูลไม่สมบูรณ์นั้นย่อมจะหนีไม่พ้นความผิดพลาดที่จะตามมา แต่ถ้าผู้บริหารยอมรับและพร้อมจะเรียนรู้จากความผิดพลาดนั้นก็จะไม่มีปัญหาอันใด ดังนั้นอาจจะกล่าวได้ว่าถ้าผู้บริหารไม่อยากจะผิดพลาด ทางที่ดีที่สุดก็คือไม่ต้องตัดสินใจเลยครับ

            ผู้บริหารที่ตัดสินใจโดยคำนึงถึงความเหมาะสมของเวลานั้น ควรจะมีความพร้อมในการทดลองและลองผิดลองถูกกับการตัดสินใจ อีกทั้งควรจะมีกระบวนการในการตรวจสอบและประเมินผลของการตัดสินใจนั้นอย่างรวดเร็ว เพื่อให้สามารถตรวจสอบผลของการตัดสินใจดังกล่าว และสามารถปรับเปลี่ยนการตัดสินใจได้อย่างรวดเร็ว ถ้าพบว่าการตัดสินใจเดิมนั้นผิดพลาด เรียกได้ว่าผู้บริหารควรจะมีแผนสำรองหรือแผนฉุกเฉินเอาไว้รองรับ ถ้าตัดสินใจผิดพลาดไว้ตลอดเวลานะครับ

            ใช่ว่าผู้บริหารที่ตัดสินใจในเวลาที่เหมาะสมนั้นจะไม่รับฟังความคิดเห็นของผู้อื่นนะครับ ผู้บริหารเหล่านี้ยังรับฟังความคิดเห็นของผู้อื่นมาประกอบการตัดสินใจ แต่แทนที่จะรับฟังความคิดเห็นของทุกๆ คนที่เกี่ยวข้อง เขากลับเลือกที่จะรับฟังความคิดเห็นของผู้ที่สามารถไว้ใจได้ว่าจะให้ความเห็นอย่างตรงไปตรงมา ไม่มีนัยยะแอบแฝงหรือซ่อนเร้น