20 July 2008
เมื่อประมาณสองสามสัปดาห์ที่แล้ว ผมได้นำเสนอบทความเรื่องของสังคมในยุคใหม่ที่กำลังจะก้าวพ้นจากยุคของ Information Age เข้าสู่ยุคใหม่ที่เรียกว่า Conceptual Age ก็มีท่านผู้อ่านหลายท่านถามเข้ามา เหมือนกันว่านอกเหนือจากคำอธิบายว่ายุค Conceptual Age คืออะไรและมีลักษณะอย่างไรดังที่ได้เคยอธิบายไปแล้ว ท่านผู้อ่านยังอยากจะทราบต่ออีกว่า ถ้าจะประสบความสำเร็จในยุคใหม่ที่เรียกว่าเป็น Conceptual Age นั้น อะไรคือคุณลักษณะที่สำคัญ
Daniel Pink ที่เป็นผู้จุดประเด็นเรื่องของ Conceptual Age ไว้ ได้อธิบายในหนังสือขายดีของเขา ที่ชื่อ A Whole New Mind ไว้ว่าสำหรับโลกและสังคมในอนาคตนั้น ถ้าท่านผู้อ่านอยากจะประสบความสำเร็จ สิ่งที่ท่านผู้อ่านต้องมุ่งเน้นคือการพัฒนาสมองข้างขวาให้มากขึ้น โดยในยุคใหม่นั้นเราจะต้องใช้สมองข้างขวาให้มากพอๆ กับสมองข้างซ้าย โดยในปัจจุบัน เราได้รับการพัฒนาสมองข้างซ้ายกันค่อนข้างมาก ดังนั้นยุคใหม่จึงควรจะเป็นยุคของการพัฒนาสมองข้างขวา
เคล็ดที่สำคัญหกประการที่ Pink มองว่าคนเราควรจะได้รับการพัฒนาหรือให้ความสำคัญได้แก่ Design, Story, Symphony, Empathy, Play, และ Meaning ครับ เรามาดูคุณสมบัติแต่ละประการอย่างคร่าวๆ นะครับ
เรื่องแรกคือเรื่องของ Design หรือการออกแบบครับ ซึ่งจริงๆ เรื่องนี้ผมก็นำเสนอมาบ้างแล้ว เพียงแต่อยากจะย้ำอีกว่า Design นี้ไม่ใช่เพียงเรื่องของการออกแบบสินค้าหรือบริการให้ออกมาสวยงามเพียง อย่างเดียวนะครับ แต่ยังครอบคลุมถึงเรื่องของประสบการณ์ เรื่องของจิตใจ ทำให้ในปัจจุบันและอนาคตเรา ไม่ได้เลือกสินค้าและบริการที่การใช้งานเพียงอย่างเดียว แต่ยังต้องมองในด้านของการออกแบบ อารมณ์ ความสวยงามอีกด้วย
เรื่องที่สองคือ Story หรือ เรื่องราว เนื่องจากที่ผ่านมาเรารับรู้ข้อมูลและข่าวสารต่างๆ เต็มไปหมด แต่การมีข้อมูลเพียงอย่างเดียวไม่ได้ช่วยถ่ายทอดเรื่องราวต่างๆ ให้คนประทับใจ ดังนั้นการสร้างเรื่องราว ตำนาน หรือ เหตุการณ์ต่างๆ ที่ช่วยในการบอกเล่าหรืออธิบายเรื่องราวต่างๆ ได้ จะทำให้เราเกิดความแตกต่างจากการบอกแค่ข้อมูลเพียงอย่างเดียว
เรื่องที่สามคือ Symphony หรือการมองภาพเชิงองค์รวม หรือ การเชื่อมโยงความสัมพันธ์ระหว่าง ปัจจัยต่างๆ ที่ไม่เหมือนกันเข้าไว้ด้วยกัน ท่านผู้อ่านอาจจะสงสัยว่าทำไมต้องเรียกว่า Symphony ซึ่งผู้ที่คิดคำ นี้ขึ้นมาเขามองว่าเคล็ดที่สำคัญสำหรับความสำเร็จก็เปรียบเสมือนวาทยากรที่นำวงดนตรีซิมโฟนี ที่จะต้องประสานเครื่องดนตรีที่แตกต่างกันหลายๆ ชิ้นเข้าไว้ด้วยกัน ให้เป็นบทเพลงที่ไพเราะ ซึ่งก็เปรียบเสมือนทักษะที่สำคัญสำหรับยุค Conceptual Age ก็คือการเชื่อมโยงสิ่งต่างๆ ที่แตกต่างกันเข้าด้วยกัน เพื่อสร้างหรือพัฒนาสิ่งใหม่ ซึ่งเราจะพบเห็นถึงความสำคัญก็เรื่องนี้กันมากขึ้นในปัจจุบันนะครับ ไม่ว่าจะเป็นนวัตกรรมใหม่ๆ ที่เกิดขึ้น ที่มักจะเกิดขึ้นจากการเชื่อมโยงสิ่งที่ดูไม่น่าจะเข้าด้วยกันได้ให้เชื่อมโยงกัน หรือ อุตสาหกรรมใหม่ๆ ที่เกิดขึ้นเนื่องจากการผสมผสานระหว่างอุตสาหกรรมสองประการ
เรื่องที่สี่คือ Empathy หรือการทำความเข้าใจในความรู้สึกของผู้อื่นครับ เนื่องจากในยุคใหม่นี้เรื่อง ของเหตุผลอย่างเดียวอาจจะไม่เพียงพอแล้ว ในเมื่อทุกคนสามารถวิเคราะห์ข้อมูลและทำความเข้าใจต่อตัวเลขและข้อมูลต่างๆ ได้เหมือนกัน ดังนั้นสิ่งที่จะทำให้เราโดดเด่นและแตกต่างจะกลายเป็นเรื่องของการทำความเข้าใจในอารมณ์และความรู้สึกของผู้อื่นครับ
เรื่องที่ห้าคือ Play ครับ ซึ่งคงไม่ต้องแปลนะครับ แต่ท่านผู้อ่านก็อย่าเพิ่งนึกนะครับว่าเราจะไม่ซีเรียสหรือเอาจริงเอาจังแล้ว เพียงแต่ในยุคใหม่นั้น เรื่องของการมองโลกในแง่ดี การมีอารมณ์ขัน รอยยิ้ม เสียงหัวเราะ เป็นสิ่งที่สำคัญและจำเป็นสำหรับการบริหารองค์กรยุคใหม่ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการสร้างสุขภาวะทางอารมณ์สำหรับทุกคนในองค์กร
เรื่องสุดท้ายหรือเรื่องที่หกได้แก่ Meaning ครับ ซึ่งเรื่องนี้เป็นเรื่องที่อาจจะจับต้องยากนะครับ แต่เป็นเรื่องของการแสวงหาความหมายของสิ่งต่างๆ ไม่ใช่เพียงแค่การทำงานไปวันๆ หรือ เรียนหนังสือไปตามที่เขาบอกให้เรียนเท่านั้นนะครับ แต่ต้องเริ่มคิดกันด้วยแล้วว่าทำงานหรือเรียนไปเพื่อ อะไร?
เป็นอย่างไรบ้างครับสำหรับเคล็ดทั้งหกประการข้างต้น จริงๆ เชื่อว่าบางท่านก็เก่งเรื่องพวกนี้อยู่แล้ว แต่โดยส่วนใหญ่เราถูกเน้นการพัฒนาสมองข้างซ้ายเป็นหลัก ดังนั้นการให้ความสำคัญกับปัจจัยทั้งหกประการจะเป็นการเปิดมุมมองใหม่ๆ ให้กับท่านผู้อ่านได้นะครับ ซึ่งถ้าท่านผู้อ่านสนใจก็เชิญเข้าร่วมสัมมนาวิชาการเนื่องในโอกาสครบรอบ 70 ปี คณะพาณิชยศาสตร์และการบัญชี จุฬาฯ ในวันที่ 7 สิงหาคมนี้นะครับ โดยผมเองจะนำเรื่องของทั้งหกประการข้างต้นมาประยุกต์เข้ากับการคิดกลยุทธ์ใหม่ๆ พร้อมทั้งยังมีวิทยากรจากคณาจารย์และศิษย์เก่าที่มีชื่อเสียงอีกมากครับ สนใจโทร.มาสอบถามรายละเอียดได้ที่ 02-218-5867 นะครับ
Management Bibliotheca 