โรคร้ายในยุคไซเบอร์

17 February 2008

สัปดาห์นี้ผมขออนุญาตเขียนในเรื่องที่ไม่ใช่เกี่ยวข้องกับการบริหารจัดการโดยตรงบ้างนะครับ แต่ก็ยังพอมีส่วนเอี่ยวอยู่บ้าง นั้นคือโรคร้ายที่อาจจะเกิดขึ้นกับตัวของท่านเองโดยที่ท่านไม่รู้ตัว จากพัฒนาการของเทคโนโลยีสมัยใหม่ โดยเฉพาะเทคโนโลยีสารสนเทศ แรงบันดาลใจให้เขียนเรื่องนี้ก็เนื่องจากผมเองก็เป็นโรคนี้ขึ้นมาโดยไม่รู้ตัวครับ จึงอยากเตือนท่านผู้อ่านเผื่อหาทางป้องกันไว้ก่อน

เริ่มแรกผมมีอาการเคืองและแสบตา และบางครั้งก็น้ำตาไหลไปพร้อมๆ กับการแสบตา ซึ่งตอนแรกก็นึกว่าเกิดขึ้นเนื่องจากร่างกายที่เริ่มสูงวัยขึ้น แต่เมื่อไปพบจักษุแพทย์ พอคุณหมอถามอาการปุ๊บ คุณหมอก็ถามต่อเลยว่าทำงานเกี่ยวกับการใช้คอมพิวเตอร์หรือเปล่า? เนื่องจากหมอเจออาการแบบนี้มากขึ้น และคุณหมอท่านก็บอกว่าเป็นอาการของ Computer Vision Syndrome (CVS) ครับ โดยคุณหมอบอกว่า CVS เกิดขึ้นเนื่องจากการจ้องจอคอมพิวเตอร์ที่นานเกินไป ทำให้ตาเกิดอาการแห้ง แพ้ และอักเสบได้

พอกลับมาก็เลยลองค้นข้อมูลจากนิตยสารทางการแพทย์ในเน็ตดู ก็พบว่าปัจจุบันคนเป็นโรคนี้กันมากและสาเหตุก็เนื่องมาจากการจ้องมองหรือใช้คอมพิวเตอร์เป็นระยะเวลาที่นานเกินไป ถ้าวันๆ หนึ่งท่านจ้องมองหรือใช้คอมพิวเตอร์นานเกินกว่าสองชั่วโมง ก็มีโอกาสที่จะเป็น CVS แล้วครับ American Optometric Association ได้นิยาม CVS ว่าเป็นปัญหาที่เกิดขึ้นกับนัยน์ตาและการมองเห็นอันเกิดเนื่องมาจากการทำงานที่เกี่ยวข้องกับการใช้คอมพิวเตอร์ อาการก็อาจจะแตกต่างกันออกไปตามแต่ละคน แต่ส่วนใหญ่ก็มีอาการปวดตา ปวดหัว มองภาพแล้วเบลอ (ทั้งใกล้หรือไกล) ตาแห้ง ระคายตา การปรับภาพที่ช้าลง ปวดคอ ปวดหลัง อ่อนไหวง่ายต่อแสง รวมทั้งเห็นภาพซ้อน สาเหตุของ CVS นั้นมักจะมาจากปัญหาในเรื่องสายตาของแต่ละคน สภาวะแวดล้อมการทำงานที่ไม่เหมาะสม รวมทั้งพฤติกรรมในการทำงานที่ไม่เหมาะสม

CVS เกิดขึ้นจากการที่เมื่อเราจ้องมองหรืออ่านข้อความบนจอคอมพิวเตอร์นานๆ นัยน์ตาของเราต้องปรับการทำงานในลักษณะที่แตกต่างการอ่านหนังสือปกติ เนื่องจากในหนังสือปกตินั้นตัวอักษรจะเข้มและมีขอบที่ชัดเจน แต่บนหน้าจอคอมพิวเตอร์นั้นจะขาดความชัดเจนของตัวอักษรและขอบ โดยส่วนใหญ่จะเข้มบริเวณตรงกลางแล้วค่อยๆ จางลงตรงขอบ ทำให้สายตาของเรายากที่จะปรับโฟกัสได้ และส่งผลต่อกล้ามเนื้อของนัยน์ตาที่ต้องทำงานอย่างหนัก โดยเฉพาะเมื่อต้องใช้คอมพิวเตอร์นานๆ

ดูเหมือนพัฒนาทางการเทคโนโลยีสารสนเทศจะก่อให้เกิดโรคใหม่ๆ ทางวงการแพทย์โดยที่เราไม่รู้ตัว และ เชื่อว่า CVS นั้นเป็นโรคที่เกิดขึ้นกับคนจำนวนมากโดยไม่รู้ตัว เนื่องจากในปัจจุบันดูเหมือนว่าเราจะไม่สามารถขาดเครื่องคอมพิวเตอร์ไปได้ วันๆ หนึ่งเราอาจจะต้องจ้องคอมพิวเตอร์ไม่ต่ำกว่าสี่ถึงห้าชั่วโมงโดยที่เราไม่รู้ตัว และผลกระทบของ CVS นั้นก็ย่อมส่งผลต่อความสามารถในการทำงานของบุคลากรและองค์กรอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้

สิ่งที่น่ากลัวอีกประการคือไม่ใช่ CVS ที่เกิดขึ้นกับคนวัยทำงานเท่านั้นนะครับ เด็กๆ สมัยนี้ก็ใช้คอมพิวเตอร์กันมากทั้งทำงาน เล่นเกม ใช้เน็ต ดังนั้นถ้าเราไม่ระวังและป้องกันให้ดีนัยน์ตาของเด็กๆ ก็อาจจะประสบกับปัญหาก่อนถึงวัยอันควร

สำหรับแนวทางในการป้องกันและรักษาโรค CVS นั้นก็มีหลายอย่างด้วยกันครับ เพียงแต่คงจะไม่ใช่แค่ทางใดทางหนึ่งที่จะรักษาโรคนี้ได้ครับ คงต้องทำไปหลายๆ อย่างพร้อมๆ กัน ตั้งแต่การมีระดับของแสงที่เหมาะสม โดยเฉพาะแสงในที่ทำงานสำหรับคนที่ใช้คอมพิวเตอร์เป็นประจำนั้นไม่ควรจะสว่างเกินไป จริงๆ ถ้าทำงานคอมพิวเตอร์เป็นประจำแล้ว แสงที่ควรจะมีอาจจะเพียงแค่ครึ่งหนึ่งของที่ใช้อยู่ปกติก็ได้ นอกจากนี้ควรจะวางคอมพิวเตอร์ให้เหมาะสม โดยควรจะหันข้างให้กับแหล่งกำเนิดแสง นอกจากนี้การลดแสงสะท้อนจากคอมพิวเตอร์ก็สำคัญครับ ทั้งจากหน้าจอของเรา หรือจากผนังรอบๆ ห้องของเรา รวมทั้งการปรับความสว่างของหน้าจอให้เหมาะสมครับ โดยควรจะมีระดับความสว่างพอๆ กับสภาพห้องทำงานของเรา

นอกจากปรับสภาพการทำงานแล้ว เราก็ต้องหัดกระพริบตาให้บ่อยขึ้นด้วยนะครับ พบว่าตอนที่เราใช้คอมพิวเตอร์นั้นเราจะกระพริบตาน้อยกว่าปกติถึงห้าเท่า การใช้น้ำตาเทียมก็อาจจะช่วยได้บ้าง รวมทั้งระวังอย่าให้อาการในที่ทำงานแห้งเกินไปครับ นอกจากนี้เราก็ต้องออกกำลังกายนัยน์ตาของเราครับ โดยเมื่อทำงานครบยี่สิบนาที ก็ต้องหาไปมองยังจุดหรือวัตถุที่อยู่ไกลๆ บ้าง  เพื่อพักผ่อนและออกกำลังกายสายตาเรา และท่านผู้อ่านก็ต้องอย่าลืมหยุดพักจากการนั่งทำงานนานๆ นะครับ เพื่อยืดเส้นยืดสาย หรือ ออกกำลังกายให้กล้ามเนื้อได้เคลื่อนไหวบ้าง การวางตำแหน่งของจอคอมพิวเตอร์ก็สำคัญ จอคอมพิวเตอร์นั้นควรจะอยู่ในระดับที่ต่ำกว่าสายตาของเราประมาณ 10-15 องศา เพื่อให้คอและศรีษะของเราอยู่ในท่าที่พอเหมาะ อีกทั้งตัวจอคอมพิวเตอร์ก็ควรจะอยู่ห่างจากนัยน์ตาเรา ประมาณ 20-24 นิ้ว

ถ้าท่านผู้อ่านสนใจลองหาข้อมูลเกี่ยวกับ CVS เพิ่มเติมได้จากเน็ตนะครับ หวังว่าท่านผู้อ่านคงจะสามารถป้องกันตัวเองจาก CVS ได้นะครับ และก่อนจากกันขอฝากข่าวประชาสัมพันธ์อีกครั้ง นั้นคือเพื่อเฉลิมฉลองโอกาสที่คณะพาณิชยศาสตร์และการบัญชี จุฬาฯ ก่อตั้งครบ 70 ปีในปีนี้ ทางภาควิชาพาณิชยศาสตร์ จะจัดสัมมนาเรื่อง “ก้าวใหม่ในโลกธุรกิจ” ในช่วงปลายเดือนมีนาคมนี้ โดยมีหัวข้อหลายๆ เรื่องที่น่าสนใจ เช่น Blue Ocean Strategy, Strategic Corporate Responsibility, Virtual Century, Building LO and Managing Knowledge หรือ Creating Entrepreneur Mindset ถ้าท่านผู้อ่านสนใจก็สอบถามรายละเอียดได้ที่ 02-218-5764 นะครับ