16 March 2006

เมื่อสัปดาห์ที่แล้วได้เกริ่นไว้ถึงการที่นิตยสาร Fortune เขามีการจัดลำดับบริษัทที่ได้รับการยกย่องมากที่สุดในโลก (The World’s Most Admired Companies) แต่ก็ยังไม่ได้แจ้งท่านผู้อ่านเลยนะครับว่ามีบริษัทไหนบ้าง เนื่องจากมัวแต่ลงในรายละเอียดของ General Electrics ซึ่งเป็นบริษัทที่ได้รับการยกย่องมากที่สุด (อันดับหนึ่ง) สัปดาห์นี้เรามาดูพวกรายละเอียดกันดีกว่านะครับ ก่อนอื่นก็ต้องเริ่มจากวิธีการที่ Fortune เขาได้รายชื่อของบริษัทที่ได้รับการยกย่องทั่วโลกก่อนว่าหามาได้จากไหน ทาง Fortune เขาได้มีการร่วมกับ Hay Group ซึ่งเป็นบริษัทที่ปรึกษาทางด้านการบริหารทรัพยากรบุคคลและองค์กรระดับโลก สำรวจบริษัทที่ได้รับการยกย่องมากที่สุดทั้งในอเมริกาและทั่วโลกมาหลายปี โดยเริ่มจากหารายชื่อบริษัท 351 แห่งใน 30 อุตสาหกรรมที่มีรายได้สูงกว่า 8 พันล้านเหรียญสหรัฐ จากนั้นก็ส่งแบบสอบถามไปยังผู้บริหาร 8,645 คน รวมทั้งพวกนักวิเคราะห์ต่างๆ โดยผู้ตอบแบบสอบถามต้องจัดลำดับบริษัทในอุตสาหกรรมตนเองตามเกณฑ์ทั้งหมด 9 ด้าน (เกณฑ์ทั้ง 9 ด้านจะขอนำเสนอในด้านล่างนะครับ) ผลที่ได้จะนำมาสู่การจัดลำดับบริษัทที่ได้รับการยกย่องมากที่สุดในแต่ละอุตสาหกรรม นอกจากนี้ผู้ตอบแบบสอบถามยังถูกขอให้จัดลำดับบริษัทที่ตนเองยกย่องมากที่สุด โดยไม่สนใจว่าอยู่อุตสาหกรรมไหนบ้าง (ตามเกณฑ์ทั้ง 9 ประการเช่นเดียวกัน)

            ผลจากการให้จัดลำดับโดยไม่ต้องสนใจอุตสาหกรรมนั้น นำมาสู่รายชื่อที่เขาเรียกว่าเป็น All-Stars ครับ โดยบริษัทเหล่านี้ถือได้ว่าได้รับการยกย่องจากผู้บริหารในทุกๆ อุตสาหกรรมมากที่สุด อันดับที่หนึ่งนั้นท่านผู้อ่านก็คงทราบแล้วว่าเป็น GE อันดับที่สองเป็นบริษัทที่ไม่ใช่ของอเมริกาที่ขึ้นมาได้สูงสุดเท่าที่เคยมีการจัดอันดับมานั้นคือ Toyota (ปีที่แล้วได้อันดับที่ 5) และเรียงจากสามไปสิบได้แก่ P&G, FedEx, Johnson & Johnson, Microsoft, Dell, Berkshire Hathaway, Apple Computer, Wal-Mart ซึ่งส่วนใหญ่ก็ชื่อเป็นที่คุ้นๆ กันนะครับ แล้วก็เป็นบริษัทที่มักจะวนเวียนอยู่ในสิบอันดับแรกเป็นประจำเกือบทุกปี

            มีประเด็นที่น่าสนใจหลายประการเหมือนกันนะครับจากการดูสิบอันดับแรก นอกจากการก้าวขึ้นมาได้สูงมากของโตโยตาแล้ว Wal-Mart ก็ตกลงไปอย่างรวดเร็วครับ ในปี 2005 Wal-Mart อยู่อันดับที่ 2 และผมเองจำได้ว่าในปี 2003 Wal-Mart อยู่อันดับที่ 1 แต่ในปีนี้ตกลงมาสู่อันดับที่ 10 เช่นเดียวกับ Dell ที่ตกจากอันดับที่ 3 ลงสู่อันดับที่ 7 ครับ นอกจากนี้ปีนี้เป็นปีแรกที่ Apple เข้าสู่อันดับ ซึ่งในปีก่อนๆ Apple ยังมีขนาดหรือยอดขายที่ยังไม่ใหญ่พอที่จะทำให้มีคุณสมบัติได้รับการคัดเลือก แต่จากความสำเร็จอย่างถล่มทลายในการขาย IPOD ทำให้ปีนี้ Apple ได้เข้ามาอยู่ในเกณฑ์ที่จะทำให้ได้รับการคัดเลือก

            ทีนี้ลองมาดูบริษัทที่ได้รับการคัดเลือกรองๆ ลงมาบ้างนะครับ ท่านผู้อ่านลองเดาซิครับว่าบริษัทในเอเซียที่ได้รับการคัดเลือกให้อยู่ในอันดับสูงสุดเป็นอันดับสองรองลงมาจากโตโยตา คือที่ไหนครับ? หลายๆ ท่านคงนึกถึง Sony นะครับ แต่ผิดครับอันดับสองของเอเซียคือ Singapore Airlines ครับ (อ่านดูแล้วก็นึกถึงการบินไทยนะครับ) โดยปีนี้สิงค์โปร์แอร์ไลน์อยู่อันดับที่ 19 ขึ้นมาจากปีที่แล้วที่อยู่อันดับที่ 28 นอกจากนี้บริษัทในเอเซียอื่นๆ ก็มี Samsung (อันดับที่ 27) Honda (อันดับ 31) Sony (อันดับ 34 ซึ่งตกลงมาจาก 15 ในปีที่แล้วครับ)

            ท่านผู้อ่านอาจจะสงสัยว่าทำไมในปีนี้ Sony (34) ถึงได้อยู่ต่ำกว่า Samsung (27) โดยปีที่แล้ว Sony อยู่สูงถึงอันดับที่ 15 และ Samsung อยู่อันดับที่ 39 การสลับที่ในการจัดอันดับนี้อาจจะสะท้อนให้เห็นได้นะครับว่า Samsung เองได้ไล่หรืออาจจะแซง Sony ไปได้แล้วในบางประเด็น หรืออีกนัยหนึ่งคือบรรดาผู้บริหารทั่วโลกนิยมมวยรองที่สามารถพลิกขึ้นมาเป็นมวยนำได้ เชื่อว่าผู้บริหารของ Sony คงต้องคิดหนักเรื่อง Sumsung พอควรนะครับ นอกเหนือจากกรณีของ Samsung และ Sony แล้ว ก็มีของ Wal-Mart อีกเช่นกันครับ ท่านผู้อ่านอาจจะสงสัยนะครับว่าทำไมบริษัทยักษ์ใหญ่อย่าง Wal-Mart ถึงได้ตกลงมารุนแรงจากอันดับที่ 2 ในปีที่แล้วลงมาสู่อันดับ 10 ในปีนี้ เชื่อว่าการดำเนินงานของ Wal-Mart ยังคงดีอยู่นะครับ แต่ปัญหาสำคัญคือคู่แข่งของ Wal-Mart ที่เริ่มเขยิบเข้ามาใกล้ Wal-Mart มากขึ้น ทั้ง Target ซึ่งเป็นร้านลักษณะเดียวกับ Wal-Mart ในอเมริกาก็เขยิบจากอันดับที่ 21 ในปีที่แล้วสู่อันดับที่ 12 ในปีนี้ หรือ Costco ซึ่งเป็นร้านค้าส่งขนาดใหญ่ก็เข้ามในอันดับที่ 17 จาก 27 หรือ ที่เราคุ้นเคยกันคือ Tesco ของอังกฤษ จากอันดับที่ 49 ขึ้นมาสู่อันดับที่ 43 แสดงว่าคู่แข่งเริ่มที่จะไล่ตามทัน Wal-Mart กันบ้างแล้วนะครับ

            กรณีของทั้ง Sony และ Wal-Mart นั้น คงจะต้องติดตามดูในระยะยาวครับว่าในปีต่อๆ ไปผลจะออกมาเป็นอย่างไร แต่ก็อาจจะบอกถึงสัจจธรรมได้นะครับ ถึงแม้เราจะเคยประสบความสำเร็จสูงสุดมาก่อน แต่ถ้าไม่ระวังหรือไม่พัฒนาตัวเองอยู่ตลอดเวลา ก็มีสิทธิ์ที่คู่แข่งจะก้าวตามทันหรือไล่หลังเราได้ เหมือนกับจะเป็นบทเรียนให้เราตั้งอยู่ในความไม่ประมาทนะครับ

            ทีนี้เรามาดูเกณฑ์ที่เขาใช้พิจารณากันบ้างนะครับ พร้อมทั้งบริษัทที่ได้รับเลือกให้อยู่อันดับหนึ่งของแต่ละเกณฑ์ เกณฑ์ทั้งแปดประการประกอบด้วย นวัตกรรม (Apple) คุณภาพการบริหาร (P&G) มูลค่าจากการลงทุนในระยะยาว (Exxon Mobil) การใช้ประโยชน์จากสินทรัพย์ (Exxon Mobil) ความสามารถของบุคลากร (P&G) ความรับผิดชอบต่อสังคม (Tesco) ความเป็นสากล (Nestle) สถานะทางการเงิน (Exxon Mobil) คุณภาพของสินค้าและบริการ (Walt Disney) ท่านผู้อ่านจะสังเกตนะครับว่า GE ไม่ได้ติดอันดับหนึ่งในเกณฑ์ทั้งแปดประการ แต่เป็นที่หนึ่งในการจัดลำดับทั้งหมด แสดงให้เห็นว่า GE ไม่ได้มีความโดดเด่นในด้านใดด้านหนึ่งแต่จะต้องโดดเด่นในทุกๆ ด้านเลย

            ก่อนจบเรามาดูการจัดลำดับในลักษณะเดียวกันจาก Fortune นะครับ เพียงแต่คราวนี้เขาเลือกถามเฉพาะผู้บริหารของอเมริกา สิบอันดับแรกได้แก่ GE, FedEx, Southwest Airlines, P&G, Starbucks, Johnson & Johnson, Berkshire Hathaway, Dell, Toyota, Microsoft  พอดูลำดับของทั่วโลกกับของอเมริกาอย่างเดียวแล้วก็พอเห็นภาพนะครับพวกที่จะได้ขึ้นมาอยู่ในสิบอันดับจากการจัดทั่วโลกนั้นจะต้องมีความเป็นสากลมากทีเดียว บริษัทดังๆ อย่าง Southwest หรือ Starbucks ซึ่งอาจจะยังไม่สากลเท่าบริษัทอื่นๆ ถึงแม้จะโดดเด่นในอเมริกา แต่ยังไม่ได้รับการยกย่องเท่าในระดับสากล (ทั้งสองบริษัทไม่ติดอยู่ใน 50 อันดับแรกของการจัดอันดับทั่วโลก)