11 January 2004

ปัจจุบันผู้บริหารทุกคนได้ให้ความสำคัญกับบุคลากรเป็นอย่างมาก และความสำคัญที่ให้ต่อบุคลากรนั้นไม่ได้เป็นเพียงแค่การพัฒนาบุคลากรเพียงอย่างเดียวเท่านั้น แต่ยังครอบคลุมถึงการรักษาบุคลากรที่มีคุณภาพไว้ในองค์กรด้วย ท่านผู้อ่านลองนึกดูซิครับท่านอุตส่าห์พัฒนาบุคลากรของท่านมาด้วยความลำบากยากเย็น แต่พอถึงระยะหนึ่งแล้วบุคลากรที่มีค่าเหล่านี้กลับไม่อยู่กับท่านและหนีจากท่านไปอยู่กับคู่แข่ง ไม่ทราบว่าท่านผู้อ่านในฐานะของผู้บริหารจะรู้สึกอย่างไร? ในสัปดาห์นี้เรามาดูกันนะครับว่าทำอย่างไรองค์กรถึงจะสามารถรักษาบุคลากรที่มีคุณภาพไว้ได้ และอะไรคือสาเหตุสำคัญที่ทำให้บุคลากรที่มีคุณภาพถึงได้ลาออกจากองค์กร? เริ่มที่การรักษาบุคลากรที่มีคุณภาพไว้ก่อนนะครับในปัจจุบันได้เจอแนวคิดหนึ่งว่าวัฒนธรรมองค์กรเป็นปัจจัยสำคัญในการรักษาบุคลากรที่มีคุณภาพไว้กับองค์กร เวลาเราพูดถึงวัฒนธรรมองค์กร เราก็มักจะนึกถึง ค่านิยม แนวทางในการประพฤติ ปฏิบัติของบุคคลในองค์กร แต่เรามักไม่ค่อยนึกถึงหรอกครับว่าวัฒนธรรมองค์กรจะมีความสัมพันธ์กับการรักษาบุคลากรที่มีคุณภาพไว้ในองค์กร

ท่านผู้อ่านลองเดาดูนะครับว่าลักษณะของวัฒนธรรมองค์กรแบบไหนที่จะช่วยในการรักษาบุคลากรไว้ในองค์กรและวัฒนธรรมองค์กรแบบไหนที่ทำให้คนไม่อยากอยู่ในองค์กร? ผมเชื่อว่าท่านผู้อ่านทุกท่านคงพอจะเดาได้นะครับ มีรายงานการศึกษาที่ชี้ให้เห็นว่าการที่บุคลากรชั้นยอดขององค์กร (‘A’ Players) จะอยู่และภักดีต่อองค์กร ต่อเมื่อวัฒนธรรมขององค์กรนั้นมุ่งเน้นในเรื่องของความเป็นเลิศ มีลักษณะที่มุ่งเน้นให้บุคลากรได้มีส่วนร่วมในการตัดสินใจ มีการทำงานร่วมกัน และมีการสื่อสารระหว่างกัน ในขณะเดียวกันวัฒนธรรมองค์กรที่มีลักษณะของการสั่งการที่สูง (Autocratic) ไม่มีความยืดหยุ่น จะมีอัตราการลาออกที่สูงไม่ว่าการจ่ายผลตอบแทนจะดีเพียงใด ดังนั้นท่านผู้บริหารบางท่านที่สงสัยอยู่ตลอดเวลาว่าทำไมองค์กรของท่านถึงไม่สามารถรักษาบุคลากรที่มีค่าให้อยู่กับท่านนานๆ ทั้งๆ ที่จ่ายเงินเดือนและผลตอบแทนในอัตราที่สูงแล้ว ท่านผู้อ่านลองย้อนกลับมาพิจารณาวัฒนธรรมองค์กรของท่านกันหน่อยนะครับว่ามีลักษณะที่รักษาคนไว้หรือผลักคนออก

ท่านผู้อ่านลองพิจารณาต่อนะครับ ถ้าองค์กรที่หนึ่งมุ่งเน้นในการเพิ่มประสิทธิภาพ (Efficiency) และผลิตภาพ (Productivity) โดยการลดต้นทุน กับถ้าองค์กรที่สองที่มุ่งใช้ประโยชน์จากทักษะและความสามารถของบุคลากรอย่างเต็มที่ ไม่ว่าจะเป็นการมุ่งเน้นในเรื่องของความคิดสร้างสรรค์ การแก้ไขปัญหาร่วมกัน มีความยืดหยุ่นในการทำงาน ท่านคิดว่าองค์กรใดที่จะสามารถรักษาบุคลากรที่มีค่าไว้ได้ดีกว่ากันครับ? มีงานวิจัยที่แสดงออกมาเหมือนกันว่าองค์กรประเภทที่หนึ่งจะมีอัตราการเข้าออก (Turnover Rate) สูงกว่าองค์กรที่สอง จากข้อมูลข้างต้น ท่านผู้อ่านคงจะเห็นถึงความสำคัญของวัฒนธรรมองค์กรกับการรักษาบุคลากรที่มีค่าไว้ให้อยู่กับองค์กรได้นานที่สุดนะครับ อย่างไรก็ดีท่านผู้อ่านต้องอย่าลืมนะครับว่าเมื่อเราพูดถึงวัฒนธรรมองค์กรเรามักจะพูดถึงจากมุมมองและการรับรู้ของบุคลากรจะเป็นตัวกำหนดว่าบุคลากรคิดอย่างไรเกี่ยวกับงานที่ทำ ดังนั้นวัฒนธรรมองค์กรที่ผู้บริหารคิดว่าองค์กรตนเองเป็นอยู่ กับวัฒนธรรมองค์กรที่บุคลากรในระดับล่างคิดว่าเป็นนั้นอาจจะไม่เหมือนกันก็ได้

ท่านผู้อ่านต้องอย่าลืมต่อไปนะครับว่า ธรรมชาติของคนทั่วๆ จะเห็นในแต่เฉพาะสิ่งที่ตนเองอยากจะเห็น เรามักจะละเลยหรือไม่สนใจต่อสิ่งที่ไม่ตรงกับสิ่งที่ตนเองคิด ผลที่เกิดขึ้นก็ขึ้นผู้บริหารระดับสูงจำนวนมากมักจะไม่รู้ตัวเลยว่าสิ่งที่ตนเองคิดเกี่ยวกับบริษัทนั้นจะไม่ถูกรับรู้หรือเห็นชอบด้วยจากผู้บริหารระดับกลางและพนักงานทั่วไป วัฒนธรรมองค์กรที่ผู้บริหารคิดว่าเป็นนั้นอาจจะไม่ได้เป็นสิ่งเดียวกับที่บุคลากรในระดับล่างรับรู้ก็ได้ โดยปกติบุคลากรมักจะไม่แสดงความคิดเห็นที่ไม่ดีเกี่ยวกับองค์กรหรือเจ้านายเนื่องจากความกลัว และทำให้ผู้บริหารคิดว่าการที่พนักงานยอมทำตามหรือไม่โต้แย้งกับนโยบายหรือสิ่งที่ตนเองพูดออกไปนั้น พนักงานมีความเห็นด้วยอย่างเต็มที่ ดังนั้นการที่จะปรับเปลี่ยนวัฒนธรรมองค์กรได้นั้นอาจจะต้องเริ่มจากการที่ผู้บริหารกลับมาพิจารณาว่าอะไรคือสิ่งที่บุคลากรของตนเองรับรู้และมองเห็น

ท่านผู้อ่านที่สนใจคงจะต้องเริ่มวิเคราะห์และหาข้อมูลก่อนนะครับว่าวัฒนธรรมองค์กรขององค์กรท่านเป็นอย่างไร และวัฒนธรรมของท่านมีลักษณะที่สนับสนุนให้เกิดการรักษาบุคลากรที่มีค่าไว้กับองค์กรหรือไม่? โดยปกติเรามักจะนึกว่าการรักษาบุคลากรไว้กับองค์กรนั้นขึ้นอยู่กับรายได้และผลตอบแทนเป็นหลัก แต่ผมเชื่อว่าวัฒนธรรมองค์กรก็มีส่วนที่สำคัญต่อการรักษาบุคลากรที่มีค่าไว้กับองค์กรเช่นกัน จริงๆ แล้ววัฒนธรรมองค์กรเป็นเรื่องที่ละเอียดอ่อนพอสมควร และเป็นปัจจัยสำคัญที่เรายังไม่ค่อยได้ให้ความสำคัญเท่าใด? อาจจะถึงเวลาแล้วนะครับที่เราจะมาให้ความสำคัญกับวัฒนธรรมองค์กรกันมากขึ้น

ก่อนจบของฝากข่าวประชาสัมพันธ์หน่อยนะครับ ในวันศุกร์ที่ 23 มกราคมนั้น ทางหลักสูตร MBA ของคณะบัญชี จุฬา จะจัดสัมมนาวิชาการเรื่อง Innovative Management Practice for the Future ซึ่งจะเป็นการนำเสนอแนวคิดทางด้านการจัดการใหม่ๆ ที่น่าสนใจ ผมเองก็รับผิดชอบหัวข้อหนึ่งในเรื่องของการนำเทคโนโลยีกับนวัตกรรมมาใช้ในการบริหาร กับแนวคิดใหม่ๆ ทางด้านการจัดการที่น่าสนใจในอนาคต ถ้าท่านผู้อ่านสนใจก็โทร.ไปสอบถามรายละเอียดได้ที่หมายเลข 02-218-5717-9 แล้วพบกันในงานนะครับ